بر اساس قوانین کشور جمهوری اسلامی ایران، تمام مردان بالای 18 سال باید به خدمت نظام‌وظیفه بپیوندند. این افراد پس از اتمام سن 18 سالگی یک سال فرصت دارند تا درمورد خدمت نظام وظیفه خود تصمیم‌گیری کنند. پس از یک سال فرد باید خود را به سازمان نظام وظیفه معرفی کرده و خدمت سربازی خود را بگذراند. اغلب مشمولان سعی می‌کنند در این یک سال وارد دانشگاه شوند و خدمت سربازی خود را با استفاده از معافیت تحصیلی به زمان فارغ‌التحصیلی موکول کنند.
در این میان ممکن است افرادی وجود داشته باشند که در این یک سال موفق به ورود به دانشگاه نشوند. تحصیل همزمان با سربازی یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های این دسته از افراد بوده است. در سال‌های گذشته امکان تحصیل همزمان سربازان وجود نداشت؛ اما در سال جاری بر اساس آخرین اطلاعیه‌های سازمان نظام وظیفه، امکان سربازی در حین تحصیل برای کلیه مشمولان فراهم شده است. در این مقاله از سری مقالات همراهان فردا با ما همراه باشید تا به بررسی تحصیل همزمان با سربازی بپردازیم.
تحصیل همزمان سربازان
در سال‌های گذشته، فردی که مشمول خدمت سربازی بود، واجد شرایط ادامه تحصیل همزمان با سربازی نمی‌شد و مجاز به ادامه تحصیل در طول خدمت نبود. این دسته از افراد حتی با وجود قبولی در کنکور سراسری مجوز تحصیل دریافت نمی‌کردند. در سال 1402 این قانون دچار تغییراتی شد و بنا بر شرایطی امکان تحصیل همزمان با سربازی برای برخی از مشمولان فراهم شد. بدین ترتیب، با توافق سازمان نظام‌وظیفه و دانشگاه علمی کاربردی، این امکان برای مشمولین خدمت سربازی فراهم شده است تا بتوانند به‌صورت همزمان به تحصیل در حین خدمت بپردازند.
لازم به ذکر است شرط تحصیل در حین خدمت سربازی، تحصیل و شرکت در دوره‌های تک پودمانی دانشگاه علمی کاربردی است. در غیر این صورت مشمولان امکان نام‌نویسی و تحصیل در هیچ یک از دانشگاه‌های دیگر را نخواهند داشت. امکان ادامه تحصیل در حین سربازی برای دانشجویان دانشگاه‌های سراسری، دانشگاه پیام نور، دانشگاه آزاد اسلامی و… وجود ندارد. این افراد می‌توانند برای ادامه تحصیل از معافیت تحصیلی استفاده کنند و پس از اتمام تحصیلات خود برای اعزام به خدمت سربازی اقدام نمایند.
دوره‌های تک پودمانی دانشگاه علمی کاربردی در برخی از واحدهای آموزشی ارائه می‌شود و علاقه‌مندان می‌توانند به‌صورت حضوری به مراکز تابعه مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی ناجا در استان محل سکونت خود مراجعه نمایند و مراحل ثبت‌نام خود را تکمیل کنند.
دوره تک پودمانی دانشگاه علمی کاربردی چیست؟
دانشگاه جامع علمی کاربردی از جمله دانشگاه‌هایی است که با ارائه دوره‌های تک پودمانی امکان تحصیل همزمان سربازان را فراهم کرده است. دوره تک پودمانی درواقع یک مجموعه آموزشی است که مهارت‌های داوطلب و توانمندی‌های شغلی او را تقویت می‌کند. این دوره‌ها به تقویت مهارت‌های علمی داوطلبان می‌پردازند و آن‌ها را برای حضور در بازار کار آماده می‌کند. حداقل زمان آموزش این دوره 160 ساعت و حداکثر 480 ساعت است.
از جمله شرایط مهم برای سربازی در حین تحصیل دوره‌های تک پودمانی دانشگاه علمی کاربردی، برخورداری از مدرک دیپلم است. در غیر این صورت، متقاضیان باید پس از گذراندن دروس پیش‌نیاز رشته موردنظر خود برای ثبت‌نام اقدام کرده و به تحصیل همزمان با سربازی بپردازند. از جمله رشته‌های ارائه شده در دانشگاه علمی کاربردی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مکالمه زبان انگلیسی (سطح پایه)
- تعمیرکار تخصصی موتور
- آماده‌سازی و مونتاژ در جوشکاری
- تولید و نگهداری طیور گوشتی
- سیم‌کشی، کابل‌کشی و اندازه‌گیری الکتریکی
- نقشه‌کشی در ماشین‌کاری
- امور بازاریابی
- ساخت گلخانه خاکی و هیدروپونیک
- عملیات پایه برق و الکترونیک
- فروش انواع تور
- طراحی مبلمان مرکب و…
شرایط تحصیل حین سربازی در دانشگاه علمی کاربردی
با توجه به اعتبار مدرک دانشگاه علمی کاربردی و رشته‌های ارائه‌شده سربازان می‌توانند در حین سربازی تحصیل کنند. علاقه‌مندان به شرکت در دوره‌های تک پودمانی دانشگاه علمی کاربردی باید از شرایط خاصی برای تحصیل همزمان با سربازی برخوردار باشند. از جمله شرایط لازم برای تحصیل حین سربازی در دوره‌های دانشگاه علمی کاربردی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- متقاضی باید بیشتر از 18 سال سن داشته باشد.
- متقاضی باید در حین خدمت سربازی باشد.
- داوطلبان باید حداقل مدرک لازم برای دوره آموزشی مدنظر خود را داشته باشند.
تحصیل همزمان با سربازی؛ ایست سربازی چیست؟
طبق قوانین سازمان نظام‌وظیفه، درصورتی‌که افراد مشمول خدمت سربازی در حین خدمت قصد ادامه تحصیل در مقاطع لیسانس، کارشناسی ارشد و دکتری دانشگاه‌ها سراسری را داشته باشند، این امکان وجود دارد که از طرح ایست سربازی استفاده کنند. بر اساس این تبصره افراد علاقه‌مند به ادامه تحصیل می‌توانند تا مدت مشخصی از رفتن به سربازی معاف شوند و به تحصیل بپردازند. به‌عبارت‌دیگر، این افراد تا زمان اتمام تحصیلات و فارغ‌التحصیلی اجازه ادامه تحصیل دارند و لازم نیست نگران خدمت سربازی خود باشند. ازآنجایی‌که امکان تحصیل همزمان با سربازی برای مشمولان وجود ندارد، داوطلبان می‌توانند از این شرایط بهره‌مند شوند.
لازم به ذکر است این امکان برای سربازان عادی در دسترس بوده و درصورتی‌که متقاضی غیبت سربازی داشته باشد نمی‌تواند از این شرایط استفاده کند. علاوه بر این، امکان استفاده از این شرایط برای مقاطع کاردانی و کارشناسی ناپیوسته امکان‌پذیر نیست. برگه معافیت تحصیلی برای مشمولان دارای غیبت صادر نمی‌شود. از جمله شرایط برخورداری از ایست سربازی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سرباز نباید غیبت داشته باشد.
- داوطلب نباید سابقه فرار حین خدمت داشته باشد.
- ایست خدمت برای مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری امکان‌پذیر است.
سربازی در حین تحصیل؛ تحصیل همزمان با سربازی به‌عنوان امریه
افرادی که دارای مدرک تحصیلی هستند می‌توانند از امریه خدمت سربازی استفاده کنند و به‌جای خدمت در پادگان‌های نظامی مانند ارتش، سپاه، وزارت دفاع و نیروی انتظامی در نهادهای اداری و دولتی مشغول به خدمت شوند. ممکن است این سؤال برای برخی از افراد پیش‌آمده باشد که آیا امکان تحصیل همزمان با سربازی به‌عنوان امریه وجود دارد؟ در پاسخ به این سؤال باید بگوییم تحصیل در حین سربازی چه به‌عنوان سرباز امریه و چه به‌صورت سرباز عادی امکان‌پذیر نخواهد بود. علاوه بر این، سربازان امریه مجاز به دریافت معافیت تحصیلی نیز نخواهند بود.
معافیت تحصیلی چیست؟
حال که با شرایط تحصیل همزمان با سربازی آشنا شدید، بهتر است توضیح مختصری درمورد معافیت تحصیلی نیز ارائه دهیم. درصورتی‌که مشمولی در حین خدمت سربازی در کنکور سراسری پذیرفته شود یا بخواهد بدون کنکور به ادامه تحصیل بپردازند، می‌تواند باتوجه‌به شرایط خود از ایست سربازی یا معافیت تحصیلی استفاده کند. در واقع قبولی در کنکور در تصمیم سازمان نظام‌وظیفه برای صدور ایست سربازی یا معافیت تحصیلی تأثیری نخواهد داشت. نکته‌ای که برای دریافت معافیت تحصیلی وجود دارد، این است که داوطلب از شرایط لازم برخوردار باشد و در یکی از دانشگاه‌های مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مشغول به تحصیل شود. بدین ترتیب، فرد می‌تواند بنا بر شرایط خود ایست خدمت یا معافیت تحصیلی دریافت کند.
جمع‌بندی
همان‌طور که گفتیم، خدمت سربازی یک دوره اجباری است که تمام پسران بالای 18 سال و واجد شرایط باید این دوره را بگذرانند. تحصیل همزمان با سربازی همواره یکی از دغدغه‌های سربازان بوده است. در سال‌های گذشته امکان تحصیل در حین سربازی وجود نداشت؛ اما در سال 1402 قانونی مبنی بر امکان تحصیل همزمان سربازان تصویب شد.
بدین ترتیب، مشمولان نظام وظیفه می‌توانند با توجه به شرایط خود در دوره‌های تک پودمانی دانشگاه علمی کاربردی به تحصیل بپردازند و در طول مدت سربازی مهارت‌های لازم برای ورود به بازار کار را فرابگیرند. اگر در این رابطه هنوز ابهاماتی برایتان وجود دارد می توانید با ارسال فرم درخواست مشاوره تخصصی با کارشناسان و مشاوران ما در موسسه همراهان فردا در ارتباط باشید.
