یکی از مهم‌ترین نکاتی که هر شخص برای انتخاب شغل در نظر می‌گیرد، حقوق دریافتی است. افزایش حقوق و مزایا در مسیر شغلی امروزه به یک هدف برای همه ما تبدیل شده است. بدین ترتیب، این موضوع منجر به ایجاد بندهای قانونی و توافقی زیادی در این باره در میان کارفرمایان و کارمندان شده است. یکی از عواملی که در سال‌های اخیر در افزایش حقوق مؤثر شناخته شده است، مدرک تحصلی است. افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی تقریباً در تمام مشاغل وجود دارد. در ادامه مطلب از همراهان فردای روشن به بررسی تأثیر مدرک تحصیلی در افزایش حقوق و ضریب مدرک تحصیلی را بررسی کنیم.
حقوق چیست؟
قبل از بررسی موضوع افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصلی، باید بدانید حقوقی که دریافت می‌کنید، شامل چه مواردی است. آگاهی از جزئیات مبلغ دریافتی باعث می‌شود بدانید که در صورت برخورداری از مدرک تحصیلی بالاتر، کدام بخش از حقوق شما تفاوت عددی بیشتری خواهد داشت. حقوق کارکنان، مبلغ مشخصی است که از سوی وزارت کار برای همه کارکنان در نظر گرفته می‌شود. مبلغ تعیین شده حقوق وزارت کار در حقیقت مجموعه‌ای از مبالغ برای بخش‌های مختلف حقوق است.
اصلی‌ترین بخش حقوق دریافتی شما، مبلغی است که بر اساس ساعات کاری روزانه به شما پرداخت می‌شود. علاوه بر این مبالغی به‌عنوان سنوات و مزایایی مانند حق مسکن، حق اولاد، بن کاری، نوبت‌کاری، حق ایاب‌وذهاب و…. باتوجه‌به شرایط افراد به حقوق پرداختی آن‌ها اضافه می‌شود. کارشناسان مالی هر ماه در هر مجموعه‌ای متناسب با شرایط هر فرد این مبالغ را محاسبه می‌کند. در بعضی از مشاغل افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی انجام می شود و ضریب مشخصی دارد.
تاثیر مدرک تحصیلی در افزایش حقوق
یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های هر فرد برای ورود به یک مجموعه، این است که آیا به دلیل داشتن مدرک بالاتر از حقوق و مزایای بیشتری برخوردار می‌شود یا خیر؟ پاسخ به این سؤال بیشتر از هر موضوع به شرایط شغلی از جمله جایگاه شغلی و فرهنگ و قوانین سازمان وابسته است. همان‌طور که می‌دانیم، قوانین ادارات خصوصی و دولتی تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. در ادامه به بررسی افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی در ادارات خصوصی و دولتی را بررسی خواهیم کرد.
1. افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی در ادارات خصوصی
قانون کار برای سازمان‌های دولتی و خصوصی به‌صورت یکسان اجرا می‌شود. بااین‌حال، باتوجه‌به این امر که ادارات خصوصی دارای قوانین خودساخته و فرهنگ تیمی متفاوتی هستند، می‌توان گفت در شیوه افزایش حقوق نیز با ادارات دولتی تفاوت دارند. در ادارات خصوصی، قانونی برای افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی وجود ندارد. به‌طورکلی، نقش سمت در این ادارات مهم‌تر از مدرک تحصیلی است.
در واقع افزایش حقوق و پیشرفت کارکنان در سازمان‌های خصوصی بیشتر از اینکه به مدرک تحصیلی بستگی داشته باشد، به طبقه شغلی مربوط می‌شود. به همین دلیل در شرکت‌های خصوصی افزایش حقوق با توافق میان کارفرما و کارمند بیشتر از هر چیز بر اساس شرایط سازمانی و سمت شغلی فرد بوده و به میزان کمتری به ارتقا مدرک تحصیلی بستگی دارد.
2. افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی در ادارات دولتی
چارچوب‌ها و بندهای تعیین‌کننده حقوق پایه به‌صورت قانونی اشاره‌ای به افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی نکرده‌اند. در این قوانین تعیین شده از سوی وزارت کار، حقوق پایه یک مبلغ ثابت و یکسان برای همه افراد است؛ اما همان‌طور که ذکر کردیم، حقوق دریافتی در ادارات دولتی می‌تواند بر اساس شرایط و فرهنگ سازمانی تغییراتی داشته باشد. در سازمان‌های وابسته به دولت، رده‌های شغلی و وظایف مربوط به هرکدام مشخص هستند و اغلب افراد سمت معینی دارند. به همین دلیل کمتر پیش می‌آید که ارتقای جایگاه شغلی، تأثیری در میزان دریافتی آن‌ها داشته باشد.
یکی از راه‌های رفع این مشکل در ادارات دولتی، افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی است؛ برای مثال بسیاری از کارمندان آموزش‌وپرورش شامل این طرح هستند و می‌توانند با ادامه تحصیل، حقوق خود را افزایش دهند.
تاثیر مدرک تحصیلی در افزایش حقوق معلمان
جهت بهبود سطح معیشتی معلمان و ارتقای شایستگی شغلی آن‌ها، قانونی با عنوان طرح رتبه‌بندی معلمان در نظر گرفته شده است. بر اساس این طرح، معلمانی که در جهت بکارگیری روش‌های نوین آموزشی تلاش بیشتری می‌کنند، باید مزایای بیشتری را دریافت کنند. بر اساس طرح رتبه‌بندی معلمان، تمامی معلمان بر اساس سابقه کار در پنج گروه تقسیم می‌شوند. با تصویب این طرح، افزایش حقوق بر اساس مدرک نیز برای کارمندان آموزش‌وپرورش و معلمان اجرا شده است.
افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی؛ ضریب مدرک تحصیلی
در سال‌های اخیر توجه بسیاری از سازمان‌ها و افراد به مدرک تحصیلی کارکنان افزایش‌یافته است. حقوق و دستمزد کارمندان بر اساس جدولی که توسط سازمان حقوق و دستمزد کشور تدوین شده است، مشخص می‌شود. در سال 1402 حقوق بر اساس این جدول و قانون وزارت کار تعیین شده است. بدین ترتیب با بالاتر رفتن مدرک تحصیلی به ترتیب دیپلم، کاردانی، کارشناسی، کارشناسی ارشد، دکتری و فوق دکتری، شاهد افزایش حقوق کارکنان می‌شود. در زیر به‌صورت حدودی ضریب مدرک تحصیلی در محاسبه حقوق را بررسی می‌کنیم. این ارقام حدودی بدون درنظرگرفتن مزایا و سایر هزینه‌ها است.
- دیپلم: حدوداً 3.5 میلیون تومان
- کاردانی: حدوداً 4.5 میلیون تومان
- کارشناسی: حدوداً 5.5 میلیون تومان
- کارشناسی ارشد: حدوداً 6.5 میلیون تومان
- دکتری: حدوداً 8.5 میلیون تومان
- فوق دکتری: حدوداً 9.5 میلیون تومان
لازم به ذکر است این مقادیر تخمینی بر اساس جدول سال 1402 هستند. مبلغ حقوق پایه سال 1402 برای کارگران از طرف وزارت کار 5300000 تومان تعیین شده است که با درنظرگرفتن اضافه‌شدن حق مسکن و خوار و بار و… به مقدار 7300000 تومان می‌رسد.
جدول طبقه‌بندی مشاغل
جدول طبقه‌بندی مشاغل جدولی است که مشاغل را بر اساس معیارهای مختلف مانند مهارت، وظایف، اهمیت و تخصص دسته‌بندی می‌کند. این جدول و طرح طبقه‌بندی مشاغل به شما اجازه می‌دهند تا تأثیر وجود معیارهای خاصی مانند مهارت، تخصص، مدرک تحصیلی، سابقه کار و… را در حقوق هر شغل بررسی کنید. این جدول حقوق افراد را در سطوح دانشی و مهارتی مختلف تعیین می‌کند. هدف اصلی از جدول طبقه‌بندی مشاغل، سازماندهی مشاغل و جلوگیری از سوءاستفاده از کارکنان است. پیشنهاد می‌کنیم مقاله جدول طبقه بندی مشاغل بر اساس مدرک تحصیلی را مطالعه کنید.
جمع‌بندی
در جامعه امروزی مدرک تحصیلی یکی از عوامل مهم در تعیین مسیر حرفه‌ای اقشار جامعه است. هرچه از مدرک تحصیلی بالاتری برخوردار باشید، فرصت‌های شغلی بیشتر و پایه حقوق بالاتری بر اساس ضریب مدرک تحصیلی خواهید داشت. یکی از عوامل تأثیرگذار بر حقوق اقشار مختلف جامعه، سطح تحصیلات است. تاثیر مدرک تحصیلی در افزایش حقوق یک تاثیر مثبت است و به افزایش حقوق کارمندان به خصوص شغل‌های دولتی کمک زیادی می‌کند.در این مقاله کوشیدیم به‌صورت مختصر به بررسی افزایش حقوق بر اساس مدرک تحصیلی بپردازیم. امیدواریم مطالب فوق برای شما مفید واقع شده باشد.
